Cataract of ook wel grijze of grauwe staar genoemd, is een verschijnsel dat ontstaat wanneer de ooglens stilletjes aan begint te vertroebelen en het zicht wazig wordt. Een cataractoperatie is een erg dankbare ingreep: het is de meest verrichtte ingreep, met het hoogste succespercentage. Met de huidige operatietechnieken verloopt de ingreep veilig en pijnloos en is het herstel van de ingreep over het algemeen heel vlot.
wat is het?
Staar ontstaat langzaam. Men begint wazig te zien, alsof men door matglas kijkt, zowel op afstand (televisie kijken, gezichten herkennen) als kortbij (lezen en naaien). Een sterkere lamp bij het lezen kan in het beginstadium van staar helpen. Er ontstaat ook last bij tegenlicht of zijlicht. Deze klachten van verblinding zijn vooral hinderlijk bij autorijden. De kleuren worden doffer en grauwer. Soms ontstaat er dubbel zien. De sterkte van de brilglazen kan veranderen omdat de aangetaste lens boller wordt.
Pijn en plotseling slecht zien behoren niet bij staar! In beide gevallen moet u dringend de oogarts raadplegen.
welke onderzoeken doen we?
We meten de visus op afstand en dichtbij. De leesvisus kan soms nog vrij goed blijven bij staar.
Er wordt steeds een spleetlamponderzoek gedaan: in geval van staar constateert de oogarts een troebele lens. Tijdens dit onderzoek controleert de oogarts het voorste deel van het oog ook op andere afwijkingen, die het resultaat van de staaroperatie kunnen beïnvloeden (zoals afwijkingen aan het hoornvlies).
Er wordt een oogfundusonderzoek uitgevoerd (oogspiegelonderzoek): hiermee kan de oogarts, na het verwijden van de pupil met oogdruppels, het netvlies bekijken. Indien het centrum van het netvlies (de macula) is aangetast, bijvoorbeeld door ouderdom (maculadegeneratie) zal het resultaat van de staaroperatie mogelijks niet optimaal zijn. We voeren ook een gezichtsveldonderzoek uit om andere aandoeningen uit te sluiten (bijvoorbeeld als iemand een deel van het gezichtsveld verloren is na een herseninfarct). Als na dit onderzoek besloten wordt om te opereren volgen nog meer metingen zoals de biometrie van het oog (meting van de sterkte van de kunstlens).
welke behandelingen zijn er?
In het beginstadium van staar kunt u tijdelijk uw gezichtsscherpte verbeteren met een bril, vergrootglas of extra verlichting.
Er bestaan tot nu toe nog geen medicijnen of vitaminen tegen staar.
Een operatie om de troebele lens te vervangen door een kunstlens (phaco-emulsificatie, of eenvoudigweg phaco genoemd), is de enige effectieve behandeling. De lens bestaat uit een zakje, het lenskapsel dat aan de wand van het oog vastzit door middel van heel dunne vezeltjes (de zonulae). Eerst wordt een sneetje van 2mm aan de rand van de cornea (het hoornvlies) gemaakt. Via deze opening brengt de oogarts een sonde in. Deze vergruist de inhoud van de ooglens door middel van ultrasone trillingen. De inhoud wordt via een dun slangetje weggezogen. Er blijft dan een leeg lenszakje over, waar de kunstlens in geplaatst wordt. Om de snede zo klein mogelijk te houden wordt de kunstlens in geplooide vorm in het oog gebracht. Eenmaal in het oog, ontvouwt de kunstlens zich in het lenszakje. De insnede is zo klein dat een hechting meestal niet nodig is.
